Bảo hiểm xã hội một lần là vấn đề luôn được người lao động đặc biệt quan tâm, nhất là khi có nhiều điểm mới quan trọng sẽ được áp dụng từ năm 2025. Vậy những thay đổi này là gì và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của bạn ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Bảo hiểm Xã hội một lần là gì?

Căn cứ theo Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bảo hiểm xã hội một lần là sự bù đắp một phần thu nhập dành cho người lao động khi người lao động bị ốm đau, thai sản hay bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.

Căn cứ theo Điều 60, Luật BHXH Việt Nam số 58/2014/QH13 quy định rõ 06 trường hợp được nhận BHXH một lần bao gồm:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
• Đủ 55 tuổi mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện (đối với lao động nữ hoạt động ở xã, phường, thị trấn);
• Ra nước ngoài để định cư;
• Người đang bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
• Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
• Người tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng (Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13).

Tăng mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội

Năm 2025, chính sách bảo hiểm xã hội một lần có những thay đổi quan trọng do Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. 

Điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội

Tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đối với đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được điều chỉnh theo công thức sau:

Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội sau điều chỉnh của từng năm = Tổng tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của từng năm x Mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng.

Trong đó, mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng được thực hiện theo Bảng dưới đây:

Năm	Trước 1995	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Mức điều chỉnh	5,26	4,46	4,22	4,09	3,80	3,64	3,70	3,71	3,57	3,46	3,21	2,96	2,76	2,55	2,07
Năm	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Mức điều chỉnh	1,94	1,77	1,50	1,37	1,28	1,23	1,23	1,19	1,15	1,11	1,08	1,05	1,03	1,00	1,00

Đối với người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định từ ngày 01/01/2016 trở đi và tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định được điều chỉnh theo quy định nêu trên.

Điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội

Thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đối với đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được điều chỉnh theo công thức sau:

Thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện sau điều chỉnh của từng năm = Tổng thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của từng năm x Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng.

Trong đó, mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng được thực hiện theo Bảng dưới đây:

Năm	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
Mức điều chỉnh	2,07	1,94	1,77	1,50	1,37	1,28	1,23	1,23
Năm	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Mức điều chỉnh	1,19	1,15	1,11	1,08	1,05	1,03	1,00	1,00

Đối với người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thì thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được điều chỉnh theo quy định nêu trên; tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được điều chỉnh theo quy định tại Điều 10 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và mục 1.1 nêu trên.

Mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội làm căn cứ tính hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, bảo hiểm xã hội một lần và trợ cấp tuất một lần được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 11 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và khoản 4 Điều 5 Nghị định 134/2015/NĐ-CP.

Như vậy, với mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội sẽ dẫn đến người lao động tăng số tiền bảo hiểm xã hội một lần so với năm 2022 (trường hợp người lao động tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2021 trở về trước).

Các trường hợp được hưởng bảo hiểm xã hội một lần năm 2025

Năm 2025, với việc Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, các quy định về việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần có nhiều thay đổi quan trọng. Đáng chú ý nhất là việc chia người lao động thành hai nhóm đối tượng với các điều kiện hưởng khác nhau:

1. Đối với người lao động đã tham gia BHXH trước ngày 1/7/2025

Những người lao động đã có thời gian tham gia BHXH trước ngày 1/7/2025 (Nhóm 1) về cơ bản vẫn được áp dụng quy định hưởng như hiện hành.

Cụ thể, nhóm này được rút bảo hiểm xã hội một lần nếu:

• Sau khi nghỉ việc 12 tháng mà không tiếp tục đóng BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện
• Có tổng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm

2. Đối với người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/7/2025

Những người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1/7/2025 trở đi (Nhóm 2) sẽ không còn được áp dụng điều kiện chờ 12 tháng sau khi nghỉ việc để rút BHXH một lần như Nhóm 1.

Nhóm đối tượng này chỉ được giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần trong các trường hợp đặc biệt sau:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu (theo lộ trình điều chỉnh) nhưng có thời gian đóng BHXH chưa đủ 15 năm và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện
• Ra nước ngoài định cư một cách hợp pháp
• Mắc các bệnh hiểm nghèo đe dọa tính mạng theo quy định của Bộ Y tế, như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng mất bù, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS..
• Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc được xác định là bị khuyết tật đặc biệt nặng (theo kết quả giám định y khoa)
• Trường hợp đặc thù của lực lượng vũ trang: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan… khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu

Các quy định mới này nhằm khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng BHXH để tích lũy đủ điều kiện hưởng lương hưu khi về già, góp phần bảo đảm an sinh xã hội lâu dài.

Về mức hưởng BHXH một lần

Mức hưởng BHXH một lần vẫn được tính dựa trên số năm đã đóng BHXH và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Quy định chi tiết về cách tính có sự khác biệt giữa thời gian đóng trước năm 2014 và thời gian đóng từ năm 2014 trở đi.

Lời kết

xCyber đã gửi tới các bạn những thông tin chi tiết nhất về những điểm mới có lợi cho người lao động khi sử dụng bảo hiểm xã hội một lần trong năm 2025. Những thông tin về chủ đề này sẽ được cập nhật thêm tại website của chúng tôi, các bạn đừng quên theo dõi nhé.