Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì? Điều kiện, mức hưởng và thủ tục

Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì? Làm thế nào để người lao động có thể hưởng loại bảo hiểm này?

1. Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Bảo hiểm xã hội 1 lần là một trong những quyền lợi BHXH mà người tham gia có thể được hưởng.

Để hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc hoặc người có BHXH tự nguyện nhưng dừng tham gia sau 1 năm và một số trường hợp khác nếu có nhu cầu kiến nghị hưởng BHXH 1 lần.

2. Điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Căn cứ theo Điểm a, b, Khoản 1, Điều 8, Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 60, Luật BHXH Việt Nam số 58/2014/QH13 quy định rõ 06 trường hợp được nhận BHXH 1 lần bao gồm:

1. Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (Khoản 3, Điều 54 của Luật BHXH)
2. Đủ 55 tuổi mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện (đối với lao động nữ hoạt động ở xã, phường, thị trấn);
3. Ra nước ngoài để định cư;
4. Người đang bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
5. Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
6. Người tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng (Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13).

2.1 Những trường hợp không được nhận ngay bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Mặc dù có nhiều trường hợp người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần nhưng chưa được giải quyết ngay nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

• Người lao động nghỉ việc khi chưa đủ 1 năm và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
• Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu và hoàn tất 20 năm đóng bảo hiểm xã hội sẽ không thuộc trường hợp hưởng BHXH 1 lần mà sẽ tính lương hưu theo luật định
• Người mắc bệnh tật nhưng không thuộc danh sách các bệnh hiểm nghèo đủ điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần sau đây: Các bệnh bại liệt, ung thư, bệnh phong, lao phổi nặng, HIV đã sang giai đoạn AIDS, xơ gan cổ chướng.
• Người lao động không thể chứng minh việc định cư ở nước ngoài trừ các trường hợp theo luật tại Khoản 1, điều 60 Luật BHXH 2014

Bởi vậy, không phải đối tượng nào tham gia BHXH đều được hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần. Nếu thuộc một trong các trường hợp trên, kể cả khi gửi yêu cầu đến cơ quan BHXH Việt Nam, người lao động cũng không thể được giải quyết để hưởng BHXH 1 lần.

3. Công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Người dân có thể tính mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần của mình theo công thức dưới đây:

Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x thời gian tham gia BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x thời gian tham gia BHXH từ năm 2014)

Mbqtl: Mức bình quân tiền lương

Một số lưu ý:

• Nếu người lao động chưa đóng đủ 1 năm thì mức hưởng BHXH 1 lần bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 2 tháng trung bình tiền lương
• Nếu thời gian tham gia BHXH của người lao động lẻ tháng sẽ tính như sau:

• Thời gian lẻ từ 1 đến 6 tháng sẽ được tính là nửa năm
• Thời gian lẻ từ 7 đến 11 tháng sẽ được tính là 1 năm
• Số tiền người lao động được nhận từ BHXH 1 lần không bao gồm số tiền Nhà nước đã hỗ trợ khi đóng BHXH tự nguyện trừ các trường hợp bệnh hiểm nghèo theo quy định

Mức bình quân tiền lương cũng là điểm mà người lao động cần lưu ý. Có hai trường hợp tính mức bình quân tiền lương

• Mức bình quân tiền lương theo hệ số nhà nước
• Mức bình quân tiền lương theo mức tiền lương đơn vị sử dụng lao động trả

 Với hai trường hợp này, cách tính mức bình quân tiền lương như sau

a, Mức bình quân tiền lương theo hệ số nhà nước đối với người lao động đóng BHXH theo hệ số nhà nước

Mức bình quân tiền lương = Tổng số tiền lương tháng đóng BHXH (hệ số x mức lương cơ sở) của T năm cuối trước khi nghỉ việc /(Tx12 tháng)

Thời gian bắt đầu tham gia BHXH	Số năm cuối khi tính bình quân tiền lương đóng BHXH (T)
Trước ngày 01/01/1995	5 năm
Từ 01/01/1995 đến 31/12/2000	6 năm
Từ 01/01/2001 đến 31/12/2006	8 năm
Từ 01/01/2007 đến 31/12/2015	10 năm
Từ 01/01/2016 đến 31/12/2019	15 năm
Từ 01/01/2020 đến 31/12/2024	20 năm
Từ 01/01/2025	Toàn bộ thời gian đóng BHXH

b, Mức bình quân tiền lương theo mức lương của doanh nghiệp trả đối với người lao động thuộc đối tượng hưởng tiền lương do người sử dụng lao động quyết định

Mức bình quân tiền lương = Tổng số tiền lương tháng đóng BHXH/Tổng số tháng đóng BHXH

4. Thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Để hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động lưu ý chuẩn bị các thủ tục sau đây:

• Sổ bảo hiểm xã hội bản chính
• Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần mẫu 14-hsb

Nếu bạn là người đang định cư ở nước ngoài cần chuẩn bị thêm các bản chứng thực về việc hủy quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt các hồ sơ dưới đây:

• Hộ chiếu nước ngoài cấp
• Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép công dân nhập cảnh với lý do ra nước ngoài định cư
• Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp

Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là thủ tục quan trọng, bởi vậy người lao động cần chuẩn bị đầy đủ các hồ sơ cần thiết đã nêu trên để được giải quyết một cách nhanh chóng.

5. Nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần ở đâu?

Sau khi người lao động đã chuẩn bị đầy đủ các thủ tục được nhắc tới ở phần trên có thể đi tới các địa điểm dưới đây để lĩnh bảo hiểm xã hội

• Nếu người lao động đã tham gia BHXH ở địa phương này nhưng hiện tại đang làm việc, tạm trú tại nơi khác thì người lao động sẽ cần nộp sồ BHXH theo bộ hồ sơ hưởng BHXH 1 lần cho cơ quan BHXH quận/ huyện hoặc tỉnh nơi người đó có hộ khẩu hoặc sổ tạm trú theo đúng quy định pháp luật.

Có thể hiểu đơn giản, người lao động đang tạm trú/ sinh sống ở đâu sẽ nộp hồ sơ tại cơ quan bảo hiểm xã hội ở nơi đó.

6. Những hình thức gửi hồ sơ bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Có 3 cách để người dân có thể nộp hồ sơ hưởng BHXH 1 lần, những cách để nộp bảo hiểm xã hội 1 lần này là gì?

Nộp bảo hiểm xã hội 1 lần qua cổng giao dịch điện tử

Người dân có thể nộp hồ sơ qua website BHXH Việt Nam bằng cách đăng ký nhận mã xác thực

Nếu người lao động đã đăng ký dịch vụ I-VAN, họ có thể gửi hồ sơ qua các phần mềm bảo hiểm xã hội mà người đó đã đăng ký.

Nộp hồ sơ bảo hiểm xã hội 1 lần qua đường bưu điện

Nếu người dân thực hiện hồ sơ dưới dạng giấy có thể gửi trực tiếp cho cơ quan BHXH Việt Nam bằng dịch vụ bưu chính công ích.

Nộp hồ sơ bảo hiểm xã hội 1 lần trực tiếp tại cơ quan BHXH

Ngoài các cách trên, người dân hoàn toàn có thể tới nộp trực tiếp tại cơ quan BHXH

7. Thời gian giải quyết và cách nhận tiền hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Theo Khoản 4, điều 110, Luật BHXH 2014, hồ sơ xin hưởng BHXH 1 lần sẽ được giải quyết trong thời gian 10 ngày tính từ ngày nhận đầy đủ bộ hồ sơ.

• Nếu trường hợp của người dân không giải quyết, cơ quan BHXH sẽ phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do không thể giải quyết.
• Nếu người dân đã làm đúng thủ tục, có giấy hẹn từ cơ quan BHXH nhưng vẫn chưa nhận được tiền, người dân cần cung cấp thông tin về phiếu hẹn đến cơ quan BHXH kiểm tra lại quy trình xử lý hồ sơ từ đó có thể giải quyết nhanh chóng, kịp thời quyền lợi chính đáng của bạn.

Cách nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?

Người dân có thể nhận tiền BHXH 1 lần qua 3 hình thức là trực tiếp tại cơ quan Bảo hiểm xã hội, qua bưu điện hoặc qua tài khoản ngân hàng đã đăng ký

Có thể nhận tiền bảo hiểm xã hội 1 lần thay người đăng ký không?

Nếu người hưởng chế độ không thể trực tiếp đi lấy có thể ủy quyền cho người khác với hồ sơ và quy trình như sau:

• Nộp giấy ủy quyền (mẫu 13-HSB) hoặc hợp đồng ủy quyền cho cơ quan BHXH hoặc Bưu điện nơi nhận chi trả
• CMND/CCCD hoặc giấy tờ tùy thân có ảnh, không chấp nhận ảnh chụp giấy tờ
• Nhận tiền và ký nhận trên giấy nhận tiền

Lời kết

Như vậy bài viết trên đã nêu chi tiết về bảo hiểm xã hội 1 lần là gì? cùng các thông tin chi tiết về quy trình, điều kiện hưởng loại bảo hiểm xã hội này. Hy vọng bạn thấy thông tin của chúng tôi hữu ích.