Từ năm 2023, người lao động sẽ nhận được nhiều lợi ích mới từ bảo hiểm xã hội một lần. Cùng xCyber tìm hiểu xem đó là những điểm mới nào trong bài viết dưới đây.

Bảo hiểm Xã hội một lần là gì?

Căn cứ theo Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bảo hiểm xã hội một lần là sự bù đắp một phần thu nhập dành cho người lao động khi người lao động bị ốm đau, thai sản hay bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết.

Căn cứ theo Điều 60, Luật BHXH Việt Nam số 58/2014/QH13 quy định rõ 06 trường hợp được nhận BHXH một lần bao gồm:

• Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
• Đủ 55 tuổi mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện (đối với lao động nữ hoạt động ở xã, phường, thị trấn);
• Ra nước ngoài để định cư;
• Người đang bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
• Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
• Người tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng (Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13).

Tăng mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội

Từ ngày 20/02/2023, Thông tư 01/2023/TT-BLĐTBXH quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội bắt đầu có hiệu lực thi hành.

Điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội

Tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đối với đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được điều chỉnh theo công thức sau:

Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội sau điều chỉnh của từng năm = Tổng tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của từng năm x Mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng.

Trong đó, mức điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng được thực hiện theo Bảng dưới đây:

Năm	Trước 1995	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008
Mức điều chỉnh	5,26	4,46	4,22	4,09	3,80	3,64	3,70	3,71	3,57	3,46	3,21	2,96	2,76	2,55	2,07
Năm	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Mức điều chỉnh	1,94	1,77	1,50	1,37	1,28	1,23	1,23	1,19	1,15	1,11	1,08	1,05	1,03	1,00	1,00

Đối với người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với người lao động bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định từ ngày 01/01/2016 trở đi và tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định được điều chỉnh theo quy định nêu trên.

Điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội

Thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội đối với đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được điều chỉnh theo công thức sau:

Thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện sau điều chỉnh của từng năm = Tổng thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của từng năm x Mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng.

Trong đó, mức điều chỉnh thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội của năm tương ứng được thực hiện theo Bảng dưới đây:

Năm	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
Mức điều chỉnh	2,07	1,94	1,77	1,50	1,37	1,28	1,23	1,23
Năm	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
Mức điều chỉnh	1,19	1,15	1,11	1,08	1,05	1,03	1,00	1,00

Đối với người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thì thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được điều chỉnh theo quy định nêu trên; tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được điều chỉnh theo quy định tại Điều 10 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và mục 1.1 nêu trên.

Mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội làm căn cứ tính hưởng lương hưu, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, bảo hiểm xã hội một lần và trợ cấp tuất một lần được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 11 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và khoản 4 Điều 5 Nghị định 134/2015/NĐ-CP.

Như vậy, với mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội sẽ dẫn đến người lao động tăng số tiền bảo hiểm xã hội một lần so với năm 2022 (trường hợp người lao động tham gia bảo hiểm xã hội từ năm 2021 trở về trước).

Các trường hợp được hưởng bảo hiểm xã hội một lần năm 2023

Căn cứ khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khoản 1 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT (có hiệu lực từ ngày 15/02/2023), người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

– Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2019) mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại khoản 3 Điều 54  Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2019) mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

– Ra nước ngoài để định cư.

– Trường hợp người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

– Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS.

– Người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.

Lời kết

xCyber đã gửi tới các bạn những thông tin chi tiết nhất về những điểm mới có lợi cho người lao động khi sử dụng bảo hiểm xã hội một lần trong năm 2023. Những thông tin về chủ đề này sẽ được cập nhật thêm tại website của chúng tôi, các bạn đừng quên theo dõi nhé.