Theo Quyết định 2222: Người lao động cần thực hiện gì khi làm thủ tục hưởng BHXH?

Với hiệu lực của Quyết định 2222/QĐ-BHXH, việc làm thủ tục hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) của người lao động đã có thêm những hướng dẫn cụ thể và rõ ràng hơn. Quyết định này đưa ra nhiều điểm mới, giúp quy trình trở nên thuận tiện và minh bạch. 

Vậy, để đảm bảo quyền lợi của mình, người lao động cần thực hiện những gì khi làm thủ tục hưởng BHXH theo quy định mới nhất? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các bước, hồ sơ và những lưu ý quan trọng mà người lao động cần nắm vững để quy trình diễn ra nhanh chóng, chính xác.

Theo Quyết định 2222: Người lao động cần thực hiện gì khi làm thủ tục hưởng BHXH?

Căn cứ theo khoản 3 Điều 3 Quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp Ban hành kèm theo Quyết định 2222/QĐ-BHXH năm 2025 có quy định như sau:

Một số nguyên tắc trong quản lý, giải quyết và chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp

…

3. Khi giải quyết hưởng các chế độ BHXH phải thực hiện đối chiếu thông tin hồ sơ với CSDL thu, CSDL người hưởng, hồ sơ đang quản lý trên Hệ thống lưu trữ tập trung, CSDL quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành và các CSDL khác đã được liên thông, chia sẻ (nếu có) đảm bảo dữ liệu khớp đúng để giải quyết đầy đủ, chính xác, kịp thời chế độ đối với NLĐ.

…

Theo quy định, khi giải quyết chế độ BHXH cần tiến hành đối chiếu thông tin trong hồ sơ với các nguồn dữ liệu liên quan như: CSDL thu, CSDL người hưởng, hồ sơ quản lý trên Hệ thống lưu trữ tập trung, CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành cùng các cơ sở dữ liệu khác đã được kết nối, chia sẻ (nếu có). Việc đối chiếu nhằm đảm bảo thông tin chính xác, khớp đúng, từ đó giải quyết quyền lợi cho NLĐ một cách đầy đủ, kịp thời.

 Lưu ý:

– BHXH: Bảo hiểm xã hội

– CSDL: Cơ sở dữ liệu

– NLĐ: Người lao động

(Căn cứ Điều 2 Quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH, chi trả các chế độ BHXH, BHTN ban hành kèm Quyết định 2222/QĐ-BHXH năm 2025).

Quyền hạn được giao cho cơ quan BHXH theo quy định mới

Theo Điều 17 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Thanh tra 2025), cơ quan Bảo hiểm xã hội hiện nay có các quyền hạn sau:

(1) Yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp sổ quản lý lao động, hệ thống thang bảng lương, bảng lương cùng các hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc tham gia và thụ hưởng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

(2) Được cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan cấp phép hoạt động cung cấp hoặc chia sẻ thông tin, bản sao giấy phép hoạt động, giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh để phục vụ việc kiểm tra, rà soát việc đăng ký tham gia BHXH bắt buộc đối với tổ chức, doanh nghiệp thành lập mới.

(3) Yêu cầu cơ quan thuế cung cấp dữ liệu về chi phí tiền lương làm căn cứ tính thuế và các thông tin có liên quan khác nhằm phục vụ công tác quản lý thu, đóng bảo hiểm xã hội theo quy định pháp luật về quản lý thuế.

(4) Có quyền từ chối giải quyết chế độ BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế khi hồ sơ, yêu cầu không phù hợp quy định pháp luật; đồng thời phải có văn bản trả lời, nêu rõ lý do.

(5) Thực hiện công tác kiểm tra việc tuân thủ pháp luật về BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, việc thực hiện hợp đồng khám chữa bệnh BHYT; cũng như việc đóng và chi trả bảo hiểm thất nghiệp, BHYT.

(6) Đề xuất, kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc ban hành, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật liên quan đến BHXH, BH thất nghiệp, BHYT và quản lý các quỹ bảo hiểm.

(7) Tiến hành xử lý vi phạm hoặc kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT.

Nguyên tắc bảo hiểm xã hội hiện nay là gì?

Theo Điều 5 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, các nguyên tắc cơ bản trong thực hiện BHXH hiện nay bao gồm:

(1) Quyền lợi từ BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện được xác định dựa trên mức đóng, thời gian tham gia và có sự chia sẻ giữa những người tham gia theo quy định.

(2) Đối với BHXH bắt buộc, mức đóng căn cứ vào tiền lương làm cơ sở đóng. Với BHXH tự nguyện, mức đóng được xác định theo mức thu nhập do người tham gia lựa chọn.

(3) Người lao động có thời gian tham gia cả BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện sẽ được tính hưởng chế độ hưu trí, tử tuất và trợ cấp hằng tháng dựa trên tổng thời gian đóng của cả hai loại.
Lưu ý: Thời gian đã được tính để hưởng BHXH một lần thì không tiếp tục được cộng dồn cho các chế độ khác.

(4) Quỹ BHXH được quản lý tập trung, minh bạch, công khai, sử dụng đúng mục đích và hạch toán độc lập theo từng quỹ thành phần, phù hợp với nhóm đối tượng hưởng lương theo Nhà nước và nhóm hưởng lương do doanh nghiệp quyết định.

(5) Việc thực hiện chính sách BHXH phải bảo đảm thủ tục đơn giản, thuận tiện, quyền lợi của người tham gia và thụ hưởng được giải quyết kịp thời, đầy đủ.

(6) Thời gian đóng BHXH tối thiểu để xét điều kiện hưởng lương hưu và trợ cấp tuất hằng tháng được tính theo năm (12 tháng).

– Nếu có thời gian lẻ từ 01–06 tháng được tính là nửa năm.

– Nếu từ 07–11 tháng được tính là một năm.

(7) Chế độ BHXH được áp dụng theo quy định pháp luật hiện hành tại thời điểm người lao động được giải quyết hưởng.

Với Quyết định 2222/QĐ-BHXH, việc làm thủ tục hưởng BHXH của người lao động đã được chuẩn hóa và rõ ràng hơn rất nhiều. Việc nắm vững các bước thực hiện và chuẩn bị hồ sơ đầy đủ không chỉ giúp bạn rút ngắn thời gian giải quyết mà còn đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình. Hy vọng bài viết này đã cung cấp những thông tin cần thiết, giúp bạn tự tin và thuận lợi hơn khi thực hiện các thủ tục liên quan đến BHXH.