Một cá nhân được đăng ký mấy hộ kinh doanh? Xem ngay quy định mới nhất

Một cá nhân được đăng ký mấy hộ kinh doanh là câu hỏi phổ biến với những người muốn kinh doanh nhỏ lẻ hoặc mở rộng thêm ngành nghề. Hiện nay, pháp luật đã quy định rõ về số lượng hộ kinh doanh mà một cá nhân được phép đăng ký, kèm theo các nguyên tắc, điều kiện và mức phạt nếu vi phạm. Bài viết dưới đây xCyber sẽ tổng hợp đầy đủ và chính xác nhất theo quy định pháp luật hiện hành.

Một cá nhân được đăng ký mấy hộ kinh doanh?

Một người được đăng ký bao nhiêu hộ kinh doanh? Theo quy định pháp luật hiện hành, mỗi cá nhân chỉ được phép thành lập duy nhất một hộ kinh doanh trên toàn quốc và không được đăng ký thêm hộ kinh doanh thứ hai.

Căn cứ vào khoản 2 Điều 80 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, quy định về quyền thành lập và nghĩa vụ đăng ký hộ kinh doanh như sau:

Điều 80. Quyền thành lập và nghĩa vụ đăng ký hộ kinh doanh

Công dân Việt Nam là cá nhân hoặc thành viên hộ gia đình, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo Bộ luật Dân sự, có quyền thành lập hộ kinh doanh theo quy định tại Chương này, ngoại trừ các trường hợp sau:

• Người chưa đủ tuổi thành niên, người có năng lực hành vi dân sự bị hạn chế; người bị mất năng lực hành vi dân sự; người gặp khó khăn trong việc nhận thức và làm chủ hành vi.

• Những người đang trong quá trình điều tra, bị tạm giam, đang thụ án tù, hoặc đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc cơ sở giáo dục bắt buộc, hoặc bị Tòa án cấm giữ chức vụ, hành nghề hoặc thực hiện công việc nhất định.

• Các trường hợp khác được quy định theo pháp luật có liên quan.

Cá nhân hoặc thành viên hộ gia đình được quy định tại khoản 1 của Điều này chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh trên toàn quốc, đồng thời có quyền góp vốn, mua cổ phần hoặc là mua phần vốn góp trong doanh nghiệp với tư cách cá nhân.

Cá nhân hoặc thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh không được đồng thời là chủ doanh nghiệp tư nhân hoặc thành viên hợp danh trong công ty hợp danh, trừ trường hợp có sự đồng thuận của các thành viên hợp danh còn lại.

Như vậy, một người đăng ký nhiều hộ kinh doanh là điều không thể. Mỗi cá nhân chỉ được đăng ký một hộ kinh doanh duy nhất trên toàn quốc.

4 Nguyên tắc khi đăng ký thành lập hộ kinh doanh

Khi tiến hành thủ tục thành lập hộ kinh doanh, cả chủ hộ và cơ quan có thẩm quyền phải tuân thủ các nguyên tắc bắt buộc nhằm đảm bảo tính hợp pháp, minh bạch và hạn chế rủi ro pháp lý trong quá trình hoạt động. Theo Điều 84 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, các nguyên tắc đăng ký hộ kinh doanh được áp dụng như sau:

• Người thành lập hộ kinh doanh có trách nhiệm tự kê khai đầy đủ và chính xác toàn bộ hồ sơ đăng ký, đồng thời phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính trung thực và hợp pháp của các thông tin đã cung cấp.
• Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã chỉ thực hiện kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và không chịu trách nhiệm về các hành vi vi phạm pháp luật của chủ hộ hoặc hộ kinh doanh trong quá trình hoạt động.
• Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp xã không giải quyết các tranh chấp giữa những người tham gia hộ kinh doanh hoặc tranh chấp giữa hộ kinh doanh với tổ chức, cá nhân khác.
• Chủ hộ kinh doanh được phép ủy quyền cho cá nhân hoặc tổ chức khác thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh theo đúng quy định tại Điều 12 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.

Điều kiện để đăng ký hộ kinh doanh gồm những gì?

Khi tiến hành khởi nghiệp dưới hình thức hộ kinh doanh, điều đầu tiên mà chủ hộ cần nắm là các điều kiện đăng ký hộ kinh doanh. Việc đáp ứng đúng và đủ các yêu cầu pháp lý không chỉ đảm bảo tính hợp lệ cho hoạt động kinh doanh, mà còn giúp mô hình phát triển bền vững lâu dài.

Theo Khoản 1 Điều 82 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh chỉ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký khi bảo đảm các điều kiện sau:

• Ngành nghề kinh doanh: Chỉ được đăng ký các ngành nghề không thuộc danh mục cấm theo quy định pháp luật.
• Điều kiện về tên hộ kinh doanh: Tên phải tuân thủ Điều 88 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, bao gồm cụm từ “Hộ kinh doanh” và tên riêng. Tên riêng có thể sử dụng chữ cái tiếng Việt, các chữ F, J, Z, W, kèm số hoặc ký hiệu.
• Lưu ý khi đặt tên: Không được sử dụng từ “công ty”, “doanh nghiệp” hoặc các từ ngữ, biểu tượng vi phạm thuần phong mỹ tục, văn hóa – lịch sử.
• Hồ sơ hợp lệ: Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo đúng mẫu và đúng nội dung quy định.
• Nghĩa vụ tài chính: Thực hiện nộp lệ phí đăng ký và các khoản phí theo quy định thuế.

Đối với trường hợp đăng ký trực tuyến, hồ sơ điện tử phải tuân thủ thêm các yêu cầu sau:

• Hồ sơ đầy đủ, chính xác: Tất cả tài liệu phải được kê khai đúng nội dung, thể hiện dưới dạng văn bản điện tử tương ứng với bản giấy.
• Xác thực bằng chữ ký số: Hồ sơ phải được ký số bởi chủ hộ hoặc người được ủy quyền. Nếu ủy quyền, phải kèm theo giấy ủy quyền theo khoản 4 Điều 84 Nghị định 01/2021/NĐ-CP.
• Cung cấp thông tin liên hệ rõ ràng: Số điện thoại, email và dữ liệu liên quan phải chính xác để cơ quan đăng ký có thể liên hệ khi cần.
• Định dạng văn bản điện tử chuẩn: Tài liệu điện tử phải được đặt tên trùng với bản giấy hoặc được scan trực tiếp từ bản gốc để đảm bảo tính pháp lý và dễ dàng đối chiếu.

Hướng dẫn hồ sơ, thủ tục đăng ký hộ kinh doanh chuẩn

Việc nắm rõ hồ sơ và quy trình đăng ký là yếu tố quan trọng đối với bất kỳ ai chuẩn bị khởi nghiệp kinh doanh. Đăng ký hộ kinh doanh là bước đầu tiên, đồng thời là căn cứ pháp lý để đảm bảo hoạt động kinh doanh diễn ra minh bạch và đúng quy định.

1. Hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh

Theo Khoản 2 Điều 87 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, bộ hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cần chuẩn bị gồm:

• Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh.
• Giấy tờ pháp lý của cá nhân: CMND/CCCD của chủ hộ. Nếu hộ gia đình hoặc nhóm cá nhân cùng tham gia thành lập, phải nộp kèm giấy tờ pháp lý của từng thành viên.
• Biên bản họp hộ gia đình (bản sao): Áp dụng trong trường hợp nhiều thành viên hộ gia đình cùng đăng ký hộ kinh doanh.
• Văn bản ủy quyền (bản sao): Nếu các thành viên ủy quyền cho một người đại diện đứng tên chủ hộ kinh doanh.

2. Trình tự đăng ký hộ kinh doanh

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Chủ hộ chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo danh mục nêu trên.

Bước 2: Nộp hồ sơ

Từ ngày 01/7/2025, theo quy định về tổ chức lại chính quyền địa phương, thẩm quyền đăng ký hộ kinh doanh được chuyển về UBND cấp xã. Chủ hộ có thể lựa chọn một trong ba hình thức nộp hồ sơ sau:

• Nộp trực tiếp tại UBND cấp xã nơi đặt địa điểm kinh doanh.
• Nộp trực tuyến qua Cổng Dịch vụ công:

+ Truy cập hệ thống, chọn thủ tục đăng ký hộ kinh doanh.

+ Nhập đầy đủ thông tin chủ hộ, tên hộ kinh doanh, địa điểm kinh doanh…

+ Tải lên hồ sơ điện tử và gửi online.

• Nộp qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp: Truy cập trang hệ thống, điền thông tin theo từng bước hướng dẫn và gửi hồ sơ.

Lưu ý: Hồ sơ nộp trực tuyến phải đầy đủ, có chữ ký số và thông tin liên hệ (số điện thoại, email) phải chính xác để được tiếp nhận.

Bước 3: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ

Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ:

• Nếu hồ sơ hợp lệ thì chủ hộ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh.
• Nếu hồ sơ chưa đạt yêu cầu thì cơ quan đăng ký gửi văn bản yêu cầu sửa đổi hoặc bổ sung.

Trường hợp quá 3 ngày mà không nhận được phản hồi hoặc kết quả xử lý, chủ hộ có quyền thực hiện khiếu nại, tố cáo theo quy định pháp luật.

Thông báo yêu cầu chỉnh sửa hồ sơ phải nêu rõ lý do, giúp người nộp dễ dàng bổ sung và hoàn thiện.

Mức phạt khi một cá người đăng ký nhiều hộ kinh doanh cùng lúc

Khi tìm hiểu một cá nhân được đăng ký mấy hộ kinh doanh, người kinh doanh cần đặc biệt lưu ý đến chế tài xử phạt nếu đăng ký nhiều hơn số lượng cho phép. Theo Điều 63 Nghị định 122/2021/NĐ-CP, hành vi một cá nhân hoặc các thành viên trong cùng một hộ gia đình đăng ký vượt quá một hộ kinh doanh bị xem là vi phạm và sẽ bị xử lý như sau:

Lưu ý quan trọng:

• Các mức phạt trên áp dụng đối với cá nhân; nếu tổ chức vi phạm, mức phạt sẽ tăng gấp đôi.
• Tùy mức độ, cơ quan có thẩm quyền còn có thể thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, yêu cầu ngừng hoạt động, hoặc buộc đăng ký lại đúng quy định pháp luật.

Chủ hộ kinh doanh có thể thuê người khác quản lý kinh doanh của hộ kinh doanh được không?

Quyền và nghĩa vụ của chủ hộ kinh doanh được quy định tại Điều 81 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, trong đó nêu rõ trách nhiệm của chủ hộ và các thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký hộ kinh doanh như sau:

• Chủ hộ kinh doanh phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế, nghĩa vụ tài chính và bảo đảm hoạt động kinh doanh tuân thủ quy định pháp luật.
• Chủ hộ là người đại diện của hộ kinh doanh trong các quan hệ pháp lý, bao gồm yêu cầu giải quyết việc dân sự, tham gia tố tụng với tư cách nguyên đơn, bị đơn, hoặc người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan tại Tòa án, Trọng tài.
• Chủ hộ kinh doanh được phép thuê người khác quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, dù thuê người quản lý, chủ hộ và các thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký vẫn phải chịu trách nhiệm về toàn bộ khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản phát sinh từ hoạt động kinh doanh.
• Chủ hộ và các thành viên tham gia đăng ký hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm đối với mọi hoạt động của hộ kinh doanh theo quy định pháp luật.
• Thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Tóm lại, dù được quyền thuê người quản lý, chủ hộ kinh doanh và các thành viên hộ gia đình vẫn phải chịu trách nhiệm cuối cùng về toàn bộ nghĩa vụ tài chính và hoạt động kinh doanh của hộ.

Đề xuất giải pháp khi muốn mở rộng hoạt động kinh doanh

Khi hộ kinh doanh muốn mở rộng quy mô, giải pháp đầu tiên có thể cân nhắc là đăng ký thay đổi địa điểm kinh doanh hoặc mở rộng ngành nghề trong phạm vi pháp luật cho phép. Đây là lựa chọn phù hợp khi quy mô tăng vừa phải và chưa phát sinh nhu cầu mở thêm chi nhánh.

Bên cạnh đó, nếu hoạt động kinh doanh phát triển mạnh, cần tuyển thêm nhiều lao động hoặc mở rộng hệ thống bán hàng, chủ hộ nên xem xét chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp. Việc chuyển đổi này giúp chủ động hơn trong quản lý, dễ dàng mở chi nhánh, ký kết hợp đồng và huy động vốn.

Ngoài vấn đề pháp lý, hộ kinh doanh cũng cần đánh giá thị trường, năng lực tài chính và các rủi ro vận hành trước khi mở rộng. Việc lập kế hoạch chi tiết về nhân sự, dòng tiền và chiến lược kinh doanh sẽ giúp hoạt động phát triển ổn định và bền vững.

Qua bài viết, bạn đã nắm rõ một cá nhân được đăng ký mấy hộ kinh doanh theo quy định pháp luật. Theo Nghị định 01/2021/NĐ-CP, mỗi cá nhân chỉ được đăng ký 01 hộ kinh doanh duy nhất. Nếu muốn mở rộng, cá nhân có thể bổ sung ngành nghề, mở thêm địa điểm hoặc chuyển đổi lên doanh nghiệp để phù hợp với quy mô hoạt động.