Đăng ký
Đăng nhập
Nhiều người lao động thắc mắc hợp đồng thử việc có đóng BHXH không và nếu không đóng thì quyền lợi có bị ảnh hưởng? Bài viết dưới đây xCyber sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định mới nhất từ 01/7/2025 về nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) trong thời gian thử việc theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024.
Hợp đồng thử việc là gì?
Trước khi tìm hiểu hợp đồng thử việc có đóng BHXH không thì chúng ta cần hiểu hợp đồng thử việc là gì? Hiện nay, Bộ luật Lao động 2019 không đưa ra khái niệm cụ thể về hợp đồng thử việc, mà chỉ quy định về thử việc tại khoản 1 Điều 24 như sau:
“Thử việc
- Người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận về thử việc bằng việc giao kết hợp đồng thử việc.
…”
Từ quy định trên có thể hiểu rằng, hợp đồng thử việc là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm thử trong một khoảng thời gian nhất định nhằm đánh giá mức độ phù hợp của người lao động với công việc.
Theo đó, các nội dung liên quan đến quá trình thử việc như vị trí công việc, điều kiện làm việc, thời gian thử việc, quyền lợi, nghĩa vụ và mức lương… đều phải được ghi rõ trong hợp đồng thử việc để đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên.
Hợp đồng thử việc có đóng BHXH không?
Theo quy định mới nhất tại Điều 3 Nghị định 158/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025) hướng dẫn chi tiết Luật Bảo hiểm xã hội 2024, quy định đóng BHXH cho người thử việc được xác định cụ thể như sau:
“Điều 3. Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc
- Người lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thực hiện theo quy định tại các điểm a, b, c, g, h, i, k, l, m và n khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội.
Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, i, k, l khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội được cử đi học, thực tập, công tác trong và ngoài nước mà vẫn hưởng tiền lương ở trong nước thì thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
…
- Đối tượng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội làm việc không trọn thời gian, có tiền lương trong tháng tính theo quy định tại khoản 2 Điều 7 của Nghị định này thấp hơn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất; người lao động làm việc theo hợp đồng thử việc theo quy định của pháp luật lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.”
Vậy kể từ 1/7/2025, thử việc có phải đóng bảo hiểm không? Người đang làm việc theo hợp đồng thử việc sẽ không phải đóng BHXH bắt buộc, dù làm việc có hưởng lương hay không, trừ khi nội dung thử việc được thỏa thuận trong hợp đồng lao động.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, khoản 1 Điều 24 Bộ luật Lao động 2019 cho phép hai bên có thể lựa chọn:
- Ghi nội dung thử việc ngay trong hợp đồng lao động
- Ký hợp đồng thử việc riêng biệt.
Nếu nội dung thử việc được ghi trực tiếp trong hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên, thì người lao động được coi là đang làm việc theo hợp đồng lao động và do đó phải tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật.
Ngược lại, nếu hai bên ký hợp đồng thử việc độc lập, không phải là hợp đồng lao động, thì người lao động chưa phải đóng BHXH bắt buộc, bởi đây chỉ là giai đoạn làm thử để đánh giá năng lực, chưa phát sinh đầy đủ quyền và nghĩa vụ như trong quan hệ lao động chính thức.
Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi “hợp đồng thử việc có phải đóng BHXH không” là: người lao động làm việc theo hợp đồng thử việc riêng biệt sẽ không phải đóng BHXH bắt buộc; còn nếu việc thử việc được ghi trong hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên thì phải tham gia BHXH bắt buộc theo quy định mới từ ngày 01/7/2025.
Thử việc không đóng BHXH bắt buộc có được công ty trả thêm tiền không?
Căn cứ khoản 3 Điều 168 Bộ luật Lao động 2019, việc trả thêm tiền đối với người lao động không thuộc đối tượng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được quy định như sau:
(1) Trường hợp hợp đồng lao động có nội dung thử việc
Nếu người lao động đang thử việc nhưng được ký hợp đồng lao động có thỏa thuận nội dung thử việc, thì vẫn thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế và Luật Việc làm.
Theo đó, nếu người lao động không tham gia BHXH, BHYT, BHTN bắt buộc, thì khi trả lương, người sử dụng lao động phải trả thêm cho họ một khoản tiền tương đương với mức đóng BHXH, BHYT, BHTN bắt buộc mà đáng lẽ doanh nghiệp phải nộp theo quy định.
(2) Trường hợp giao kết hợp đồng thử việc riêng biệt
Theo khoản 2 Điều 24 Bộ luật Lao động 2019, nội dung của hợp đồng thử việc không bao gồm quy định về BHXH, BHYT, BHTN. Vì vậy, người sử dụng lao động không có nghĩa vụ đóng bảo hiểm bắt buộc cho người thử việc trong trường hợp này.
Do đó, người thử việc theo hợp đồng thử việc riêng sẽ không được nhận thêm khoản tiền tương đương phần đóng bảo hiểm mà doanh nghiệp chi trả cho người lao động chính thức.
Như vậy, người đang thử việc theo hợp đồng thử việc độc lập sẽ không được công ty trả thêm tiền khi không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Tóm lại, để trả lời cho câu hỏi “hợp đồng thử việc có đóng BHXH không?” là không bắt buộc, trừ khi nội dung thử việc được ghi trong hợp đồng lao động có thời hạn từ 01 tháng trở lên. Trong trường hợp ký hợp đồng thử việc riêng, người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và không được công ty trả thêm tiền thay cho khoản đóng bảo hiểm. Do đó, cần đọc kỹ hợp đồng để đảm bảo quyền lợi khi thử việc.
