CHÍNH THỨC: Ngày 26/11/2024, Quốc hội thông qua Luật Thuế Giá trị gia tăng 2024, thay thế Luật Thuế Giá trị gia tăng 2008.
Kể từ ngày 01/07/2025, hệ thống thuế giá trị gia tăng (GTGT) tại Việt Nam sẽ đón nhận những thay đổi đáng kể. Trong đó, điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào được xem là một trong những điểm nhấn đáng chú ý nhất. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những thay đổi này, tác động của chúng đến doanh nghiệp và những điều doanh nghiệp cần lưu ý để đảm bảo tuân thủ pháp luật.
Điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào sẽ thay đổi từ 01/7/2025
Cụ thể, Luật Thuế Giá trị Gia tăng 2024 đã đưa ra các quy định liên quan đến đối tượng chịu thuế, đối tượng được miễn thuế, người nộp thuế, căn cứ và phương pháp tính thuế, cũng như các quy tắc về khấu trừ và hoàn thuế GTGT.
Đáng chú ý, khoản 2 Điều 14 của Luật này đã nêu rõ điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào áp dụng từ ngày 01/7/2025 như sau:
1. Có hóa đơn giá trị gia tăng khi mua hàng hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế GTGT trong các trường hợp nhập khẩu, hoặc nộp thuế GTGT thay cho đối tác nước ngoài theo quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 4 Luật Thuế GTGT 2024. Bộ trưởng Bộ Tài chính sẽ hướng dẫn cụ thể về chứng từ nộp thuế thay cho phía nước ngoài.
2. Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ đã mua, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt được quy định bởi Chính phủ.
3. Đối với hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu, ngoài việc đáp ứng các điều kiện nêu tại mục (1) và (2), cần bổ sung: hợp đồng ký kết với đối tác nước ngoài liên quan đến việc bán, gia công hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ; hóa đơn bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ; chứng từ thanh toán qua phương thức không dùng tiền mặt; tờ khai hải quan cho hàng xuất khẩu; cùng các tài liệu như phiếu đóng gói, vận đơn, chứng từ bảo hiểm hàng hóa (nếu có).
Chính phủ sẽ ban hành quy định chi tiết về điều kiện khấu trừ đối với hàng hóa xuất khẩu thông qua sàn thương mại điện tử quốc tế và một số trường hợp đặc biệt khác.
Tại quy định trước đó là khoản 2 Điều 12 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 (sửa đổi, bổ sung 2013) đang được áp dụng cho đến hết ngày 30/6/2025, quy định về điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào hiện nay như sau:
(i) Có hóa đơn giá trị gia tăng mua hàng hóa, dịch vụ hoặc chứng từ nộp thuế giá trị gia tăng ở khâu nhập khẩu;
(ii) Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào, trừ hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới hai mươi triệu đồng;
(iii) Đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, ngoài các điều kiện quy định tại (i) và (ii) này còn phải có: hợp đồng ký kết với bên nước ngoài về việc bán, gia công hàng hóa, cung ứng dịch vụ; hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ; chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt; tờ khai hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu.
Việc thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu dưới hình thức thanh toán bù trừ giữa hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu với hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu, trả nợ thay Nhà nước được coi là thanh toán không dùng tiền mặt.
Từ ngày 01/7/2025, các điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào sẽ được điều chỉnh như sau:
– Bổ sung trường hợp chấp nhận chứng từ nộp thuế GTGT trong khâu nhập khẩu hoặc chứng từ nộp thuế thay cho đối tác nước ngoài, theo quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 4 Luật Thuế GTGT 2024.
– Đối với hàng hóa, dịch vụ mua từng lần có giá trị dưới 20 triệu đồng, cần phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, thay cho quy định hiện hành không yêu cầu điều kiện này.
– Thêm phiếu đóng gói, vận đơn và chứng từ bảo hiểm hàng hóa (nếu có) vào danh mục các tài liệu bắt buộc đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu khi áp dụng khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Các hành vi bị cấm trong khấu trừ và hoàn thuế GTGT từ ngày 01/7/2025
Các hành vi bị cấm liên quan đến khấu trừ và hoàn thuế GTGT, được quy định tại Điều 8 Luật Thuế Giá trị Gia tăng 2024, bao gồm:
– Thực hiện mua bán, trao đổi, tổ chức quảng cáo hoặc môi giới mua bán hóa đơn.
– Dàn dựng giao dịch mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ không có thật hoặc thực hiện giao dịch trái quy định pháp luật.
– Xuất hóa đơn cho hàng hóa, dịch vụ trong thời gian tạm ngừng hoạt động kinh doanh, ngoại trừ việc lập hóa đơn cho các hợp đồng đã ký trước khi thông báo tạm ngừng kinh doanh.
– Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp lệ hoặc vi phạm quy định về sử dụng hóa đơn, chứng từ theo quy định của Chính phủ.
– Không gửi dữ liệu hóa đơn điện tử về cơ quan thuế theo đúng quy định.
– Cố ý làm sai lệch thông tin, sử dụng sai mục đích, truy cập trái phép hoặc phá hoại hệ thống thông tin liên quan đến hóa đơn và chứng từ.
– Thực hiện hành vi đưa hối lộ, nhận hối lộ hoặc môi giới hối lộ, cùng với các hành vi gian lận liên quan đến hóa đơn và chứng từ để trốn thuế, chiếm đoạt tiền thuế hoặc yêu cầu khấu trừ, hoàn thuế không đúng.
– Cấu kết, bao che, hoặc thông đồng giữa cán bộ quản lý thuế, cơ quan thuế và doanh nghiệp, người nhập khẩu, hoặc giữa các cơ sở kinh doanh để sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp nhằm chiếm đoạt tiền thuế, trốn thuế hoặc yêu cầu khấu trừ, hoàn thuế trái quy định.
Như vậy, những thay đổi về điều kiện khấu trừ thuế GTGT đầu vào từ ngày 01/07/2025 sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Để thích ứng hiệu quả, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật thông tin, rà soát lại quy trình kế toán, và có những điều chỉnh phù hợp. Việc nắm vững các quy định mới sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, tối ưu hóa chi phí và nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường.