Cảnh báo 5 dấu hiệu cho thấy người nộp thuế có rủi ro cao về thuế khi sử dụng hóa đơn điện tử

Trong bối cảnh hóa đơn điện tử ngày càng phổ biến, cơ quan thuế cũng tăng cường các biện pháp giám sát nhằm phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi gian lận. Việc nắm bắt các dấu hiệu cảnh báo là rất quan trọng để người nộp thuế tự rà soát và đảm bảo tuân thủ quy định. 

Vậy, đâu là 5 dấu hiệu chính cho thấy người nộp thuế có rủi ro cao về thuế khi sử dụng hóa đơn điện tử mà cơ quan thuế thường xuyên theo dõi? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết, giúp bạn nhận diện và phòng tránh những rủi ro không đáng có.

Người nộp thuế thuộc diện rủi ro cao: Căn cứ xác định theo Thông tư 32 mới nhất

Ngày 31/5/2025, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 32/2025/TT-BTC nhằm hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế 2019; Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ; đồng thời sửa đổi, bổ sung theo quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP.

Theo đó, tại Điều 9 Thông tư 32/2025/TT-BTC (có hiệu lực từ ngày 01/6/2025), Bộ Tài chính đưa ra các tiêu chí cụ thể để xác định người nộp thuế thuộc diện rủi ro cao về thuế khi thực hiện đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử.

(1) Tiêu chí xác định người nộp thuế rủi ro cao về thuế trong đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử

Trường hợp kết quả đối chiếu dữ liệu là chính xác và người nộp thuế đã xác nhận thông tin đầy đủ, đúng thời hạn trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của ngành thuế, tuy nhiên vẫn thuộc một trong các trường hợp sau thì sẽ bị xử lý theo quy định tại mục c, điểm b, khoản 11, Điều 1 của Nghị định 70/2025/NĐ-CP:

Tiêu chí 1: Người nộp thuế có chủ sở hữu hoặc người đại diện theo pháp luật (bao gồm đại diện hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, chủ DNTN) đồng thời cũng là chủ sở hữu hoặc đại diện pháp luật của đơn vị khác đã bị cơ quan chức năng kết luận có hành vi gian lận, mua bán hóa đơn trái phép theo dữ liệu của cơ quan thuế.

Tiêu chí 2: Người nộp thuế có đại diện pháp luật hoặc chủ sở hữu thuộc danh sách tổ chức/cá nhân có dấu hiệu giao dịch đáng ngờ theo quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022.

Tiêu chí 3: Người nộp thuế đăng ký trụ sở chính tại địa chỉ không xác định rõ ràng theo địa giới hành chính; hoặc đặt tại căn hộ chung cư không được phép sử dụng vào mục đích kinh doanh; hoặc đăng ký địa điểm kinh doanh tại khu vực khác tỉnh/thành phố với nơi đặt trụ sở chính hoặc chi nhánh.

Tiêu chí 4: Người đại diện pháp luật hoặc chủ sở hữu hiện cũng là đại diện pháp luật hoặc chủ sở hữu của đơn vị đang ở trạng thái “ngừng hoạt động nhưng chưa hoàn tất thủ tục chấm dứt mã số thuế” hoặc “không hoạt động tại địa chỉ đăng ký”, hoặc đã có hành vi vi phạm liên quan đến thuế, hóa đơn, chứng từ theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Tiêu chí 5: Các dấu hiệu rủi ro khác được cơ quan thuế xác định cụ thể và có thông báo để người nộp thuế nắm được và giải trình theo yêu cầu.

(2) Tiêu chí nhận diện người nộp thuế có mức độ rủi ro cao về thuế trong quản lý thuế:

Nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý thuế phù hợp với từng giai đoạn cụ thể, Cục Thuế được giao quyền xây dựng và quy định các chỉ số đánh giá, làm cơ sở nhận định người nộp thuế thuộc nhóm có rủi ro rất cao, dựa trên kết quả theo dõi và phân tích trong quá trình quản lý thuế.

>> Có thể bạn quan tâm: Chi tiết nguyên tắc ủy nhiệm lập hóa đơn theo Thông tư 32/2025/TT-BTC mới nhất

Quản lý rủi ro thuế được thực hiện theo nguyên tắc nào?

Theo Điều 4 Thông tư 31/2021/TT-BTC, việc triển khai quản lý rủi ro trong hoạt động quản lý thuế cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

– Quản lý rủi ro phải đảm bảo hiệu quả thực thi trong công tác thuế, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế chủ động chấp hành đúng quy định của pháp luật. Cùng với đó, việc quản lý cần hỗ trợ phát hiện sớm và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm liên quan đến thuế.

– Dữ liệu phục vụ công tác quản lý rủi ro được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm cả nguồn trong và ngoài cơ quan thuế (trong đó có cả thông tin từ quốc tế), theo đúng quy định pháp luật. Toàn bộ thông tin sẽ được tập trung tại Tổng cục Thuế, xử lý qua hệ thống công nghệ thông tin và được phân phối tới các cấp ngành có liên quan nhằm phục vụ mục tiêu quản lý.

– Việc đánh giá mức độ tuân thủ và rủi ro của người nộp thuế được thực hiện một cách định kỳ, tự động hoặc kết hợp nhiều phương pháp theo quy định. Căn cứ đánh giá dựa trên cơ sở dữ liệu thuế, hệ thống phân loại người nộp thuế và các tiêu chí tại Thông tư 31.

– Trên cơ sở kết quả phân tích rủi ro và mức độ chấp hành pháp luật thuế, cùng với các dữ liệu hiện có tại thời điểm ra quyết định (bao gồm thông tin từ ứng dụng quản lý thuế và các dấu hiệu vi phạm), cơ quan thuế sẽ triển khai các biện pháp phù hợp như thanh tra, kiểm tra hoặc các nghiệp vụ chuyên môn tương ứng.

+ Cơ quan thuế đưa ra quyết định tiến hành kiểm tra, thanh tra, giám sát hoặc thực hiện các biện pháp nghiệp vụ phù hợp với tình hình thực tế.

+ Dựa vào kết quả phân tích hành vi, nguyên nhân và phạm vi vi phạm ở từng mức độ tuân thủ và rủi ro, cơ quan thuế xây dựng kế hoạch tổng thể nhằm nâng cao mức độ tuân thủ, đảm bảo phù hợp với nguồn lực hiện có.

– Trong trường hợp công chức thuế đã tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật, bao gồm Thông tư 31/2021/TT-BTC và các hướng dẫn liên quan đến quản lý rủi ro, thì sẽ không bị quy trách nhiệm cá nhân theo quy định pháp luật hiện hành.

– Nếu hệ thống ứng dụng quản lý rủi ro gặp sự cố kỹ thuật hoặc chưa đủ điều kiện triển khai đúng quy định tại Thông tư 31/2021/TT-BTC, thì việc thực hiện quản lý rủi ro sẽ được chuyển sang hình thức thủ công, dựa trên văn bản đề xuất hoặc phê duyệt của người có thẩm quyền, phù hợp với Luật Quản lý thuế năm 2019 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

– Khi có sự thay đổi về thông tin dẫn đến thay đổi kết quả phân loại mức độ tuân thủ và rủi ro của người nộp thuế nhưng hệ thống chưa thể tự động cập nhật, công chức thuế sẽ tiến hành cập nhật thủ công sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

– Toàn bộ kết quả áp dụng các biện pháp quản lý tương ứng với từng mức độ rủi ro phải được ghi nhận đầy đủ, chính xác trên hệ thống quản lý thuế hoặc phần mềm đánh giá rủi ro, nhằm phục vụ công tác phân loại, đánh giá tuân thủ thuế ở các kỳ tiếp theo.

>> Liên hệ kênh Zalo OA của xCyber để cập nhật những thông tin mới nhất, mua hàng với giá hời nhất và được hỗ trợ nhanh nhất 

Có mấy mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế?

Theo Điều 10 Thông tư 31/2021/TT-BTC quy định về đánh giá tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế như sau:

Đánh giá tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế

1. Người nộp thuế được đánh giá, phân loại theo một trong các mức độ tuân thủ pháp luật thuế như sau:

a) Mức 1: Tuân thủ cao.

b) Mức 2: Tuân thủ trung bình.

c) Mức 3: Tuân thủ thấp.

d) Mức 4: Không tuân thủ.

2. Mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế được phân loại dựa trên các tiêu chí quy định tại Phụ lục I Thông tư này.

3. Kết quả đánh giá tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế được cơ quan thuế theo dõi, xử lý như sau:

a) Đối với người nộp thuế thuộc mức không tuân thủ, thực hiện các biện pháp quản lý theo quy định tại Điều 22 Thông tư này;

b) Đối với người nộp thuế thuộc các mức tuân thủ cao, trung bình, thấp và không tuân thủ, thực hiện phân tích bản chất hành vi để xác định biện pháp nâng cao tuân thủ.

Tóm lại, người nộp thuế được phân loại theo 4 mức độ tuân thủ pháp luật thuế, bao gồm: mức độ tuân thủ cao, trung bình, thấp và không tuân thủ.

Việc nhận diện 5 dấu hiệu rủi ro cao về thuế khi sử dụng hóa đơn điện tử là điều cực kỳ cần thiết để người nộp thuế tự bảo vệ mình. 

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn nắm rõ các cảnh báo này, từ đó chủ động rà soát, điều chỉnh hoạt động kinh doanh để đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và tránh những hệ lụy không mong muốn. Luôn minh bạch trong các giao dịch sẽ giúp bạn xây dựng niềm tin và phát triển bền vững.

>> Mua online ngay sản phẩm Hóa đơn điện tử xCyber Bill – phần mềm cập nhật những quy định mới nhất của Pháp luật từ:Bỏ nghiệp vụ Hủy hóa đơn; cập nhật ngày ký số sau ngày lập tối đa 1 ngày; Cập nhật thêm trường thông tin mới trong mẫu hóa đơn. Mua ngay nhé!